از کرامات شیخ ما این است (1)
دکتر آراسب دباغ‌مقدم
دامپزشک و متخصص بهداشت مواد غذایی و نایب‌‌رئیس کمیته تخصصی بهداشت مواد غذایی سازمان نظام دامپزشکی کشور
در این یادداشت قصد دارم به دو نمونه از ادعاهای غیرعلمی و نادرستی که این روزها از جانب یک به اصطلاح کارشناس در شبکه‌های اجتماعی نقل‌قول می‌شود، اشاره کنم.
Q ادعای اول: ایشان می‌گویند پاستوریزه کردن شیر و لبنیات باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید آنها (که می‌توانند از سرطان‌های گوارشی پیشگیری کنند) می‌شود!
R واقعیت: در فرآیند پاستوریزه کردن، باکتری‌های مضر و بیماری‌زایی مانند سالمونلا و تب مالت از بین می‌روند که بسیار خطرناک هستند و می‌توانند باعث بیماری‌هایی شوند که فرد تا آخر عمر با آنها درگیر باشد. از طرفی باکتری‌های مفید در شیر موجود نیست و فرآورده‌های تخمیری مانند ماست، دوغ و کفیر باکتری‌های مفید دارند نه خود شیر که با پاستوریزه کردن از بین برود. همچنین بی‌کیفیت‌ترین و نازل‌ترین لبنیات، لبنیات سنتی است که هیچ نظارتی بر سلامت آن وجود ندارد. شیرهایی که استرلیزه شدند یا به اصطلاح مدت‌دار هستند، به‌دلیل آنکه بار میکروبی‌شان بسیار کم شده، مدت زمان طولانی‌تری سالم می‌مانند و با کیفیت‌ترین شیرخام به خط تولید این شیرها می‌رود.
Q ادعای دوم: ایشان می‌گویند به مرغ‌ها هورمون می‌زنند و باقی‌ماندن هورمون خوک (!) و آنتی‌بیوتیک در بدن آنها باعث می‌شود پسربچه‌هایی که این مرغ‌ها را مصرف می‌کنند، آلت تناسلی‌شان کوچک شود و احتمال ابتلایشان به ناباروری افزایش یابد!
R واقعیت: موضوع تزریق هورمون به مرغ‌ها بارها مطرح شده و گاهی از زبان یک مسئول هم شنیده می‌شود که واقعا جای تاسف دارد. معلوم نیست این ادعاها با چه هدفی بیان می‌شود. هورمون بسیار گران‌قیمت است و به هیچ‌وجه صرفه اقتصادی برای مرغدار ندارد که بخواهد برای رشد بیشتر مرغ‌ها به آنها هورمون بزند. همچنین مرغ‌های صنعتی 48 روزه رشد می‌کنند و اصلاح نژاد و ژن‌های تقویت‌شده باعث می‌شودکه مرغ با کمترین خوراک، گوشت بیشتری بدهد. البته بحث مدیریت مرغداری نیز مطرح است مثلا تنظیم نور مرغداری خیلی اهمیت دارد؛ به‌طوری که نور را طوری تنظیم کنند که مرغ فکر می‌کند زمان زیادی روز است و تمام مدت غذا می‌خورد. بحث جیره غذایی مرغ نیز بسیار دقیق است و علاوه بر میزان انرژی، کربوهیدرات، چربی و پروتئین، اسید آمینه‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی در جیره غذایی این پرنده تنظیم می‌شود. گفته می‌شود گوشت مرغ‌های قدیمی و محلی مزه بهتری دارد. این قضیه هم به نوع خوراک مرغ مربوط است؛ مرغ‌های قدیمی تغذیه سنتی داشتند و به اصطلاح «ته‌سفره» می‌خوردند یا از سبزی‌های باغچه تغذیه می‌کردند، به همین دلیل گوشت آنها عطر و طعم بهتری دارد. البته عطر و طعم گوشت مرغ‌های صنعتی نیز مطرح است ولی هدف اصلی، رشد سریع مرغ‌هاست. در دنیای امروز و با جمعیت 70 میلیونی کشور نمی‌توان با 5 مرغ در قفس که یک سال طول می‌کشد تا رشد کنند، نیاز مردم را تامین کرد. در حال حاضر با وجود خودکفایی باز هم بازار مرغداری نوسان دارد.
موضوع دیگر، بحث باقیمانده آنتی‌بیوتیک در بدن مرغ است. برای مبارزه با بیماریهای طیور، از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود ولی متاسفانه برخی مرغدارها فاصله زمانی بین مصرف دارو تا زمان کشتار (10 روز تا 2 هفته) را رعایت نمی‌کنند تا آنتی‌بیوتیک از بدن مرغ خارج شود. نتایج تحقیقی که در مورد مرغ‌ها انجام دادیم، مشخص کرد 10 تا 12 درصد مرغ‌ها آنتی‌بیوتیک دارند که تجمع آن در جگر و کلیه‌های مرغ است بنابراین توصیه نمی‌کنیم مردم جگر مرغ را بخورند.
بحث مهم دیگر در مورد مرغ‌ها، واکسن‌های طیور و ارتباط آن با قوای جنسی است. واکسن طیور، خاص بیماریهای طیور است و ربطی به انسان و قطعا ارتباطی به قوای جنسی ندارد. حتی واکسنی‌هایی که انسان می‌زند نیز در اندازه آلت تناسلی و قوای جنسی تاثیر ندارد. شاید این ادعا مربوط به باورهای قدیمی بوده که مطرح شده و هیچ پایه علمی ندارد. بسیار مهم است که اگر هر شخصی ادعایی را بیان می‌کند، مستندات و مدارک علمی آن را نیز مطرح کند تا این‌گونه باعث نگرانی و استرس مردم نشود.
